Afgewerkte kachel

Hallo,
Met enige vertraging kan ik jullie de afgewerkte kachel tonen.  Hij werd gepleisterd met een kalkmortel (kalk+zand). 
Ik ben rustig verder aan  het instoken.  Gezien het nog niet erg koud is buiten, verhoog ik de dagelijkse hoeveelheid hout maar met een halve kilogram.  Na enkele weken kom je zo aan 10kg en meer.  Dit is al een volwaardige stookhoeveelheid.  De buitenkant van de kachel heeft nu bij de start van de stook +/- 40°.  Tegen 's morgens (8uur later) is dit een goeie 50°.  Daarna daalt de temperatuur langzaam terug tot 40° tegen de avond.   Dit klinkt misschien niet zoveel, maar het is hiermee toch aangenaam in huis (dit is de enigste verwarming).  Warm in huis is het hiermee niet echt (voorlopig toch), maar koud is het alvast op geen enkel moment meer (is wel iets anders dan vroeger met de houtcassette).  Zolang het aangenaam blijft verspil ik geen extra hout aan die paar graden meer. We zullen zien hoe het loopt eens ik 20 kg moet branden (bij vriesweer). 
Wat rookgastemperaturen betreft (niet onbelangrijk om de efficiëntie van mijn kachel in te schatten) zat ik tijdens de eerste keren instoken aan 25° (!).  Deze temperatuur steeg geleidelijk aan en nu (1 maand later) zit ik aan 120 tot 150° tijdens een normale stookbeurt .  Dit lijken mij mooie lage temperaturen :-)
In de stookruimte is de temperatuur direct na de stook meer dan 260° (mijn IR-termometer gaat maar tot die temp).   Tegen de ochtend is het nog steeds +/- 150° en bij de start van een nieuwe stookbeurt (na 24h!) is het nog steeds 70 tot 95° in de stookruimte!

Eerste vuur!

Na het afwerken van de betonstenen, is het moment van de waarheid aangebroken.   Het deurtje wordt gemonteerd en het eerste vuur kan gestookt worden!!  Hiephoi!
Doordat er nog heel wat water in de stenen (en vooral in het vuurvast beton) zit, moet je rustig stoken in het begin.  Ik ben begonnen met 700 gram fijn hout.  Dat gaf toch al redelijk grote vlammen vond ik.  Elke ochtend en avond stook ik nu +/- 1 kg ('s avonds telkens een klein beetje meer).   Op deze manier probeer ik de kachel warm te houden zodat ie goed kan drogen.  Komend weekend ga ik hem bepleisteren met kalk...

After finalising the concrete blocks, is the moment of truth has come. The door is assembled and the first fire may be fired! Yihaa!

Because there still is a lot of water in the stones (and especially in the refractory concrete) is, the first fires should be very small (in order to let it dry. I started with 700 grams of fine wood. It gave big flames already! Every morning and evening, I make small fires of + / - 1 kg (in the evenings, I slowly fire more and more). In this way, I try to keep the stove warm allday so it can dry properly. This weekend I will plaster the stove with lime ...  

Outer skin

Het binnenwerk is af, dus nu is het tijd om de buitenste laag te metselen.  Die bestaat uit betonstenen die vermetselt worden met bastaardmortel.  Aan deze mortel werd kalk toegevoegd waardoor deze is iets elastischer is.   Hierdoor is deze minder gevoelig voor de dagelijkse uitzetting/krimp tijdens het stookseizoen.

The core is finished so now the outer skin is being build.  It is made of concrete blocks & hybrid mortar.  This mortar is less sensitive to the daily expansion/shrinkage during firing season.

Smoke channels

Doordat ik nu ook tijdens de week(avonden) aan mijn kachel verderwerk, gaat het nu goed vooruit.  De tweede kamer is afgewerkt en ook de rookkanalen opzij zijn klaar.

As I keep on working after my "normal" work, things are going fast now.  Secondary room is finished as well as the smokechannels.






Verder heb ik bovenop de tweede kamer en zijwaartse kanalen, nog een derde kamer gemaakt om nog wat extra warmte te kunnen opslaan. 

On top of the smokechannels and secondary room, I made a third (last) room to catch some extra heat.

Secundary room/ tweede kamer

Het metselen gaat niet echt snel, maar zeker ook niet traag. Na elke dag werken zie ik duidelijke vooruitgang!  Gezien de herfst morgen officieel begint, ga ik vanaf nu 's avonds na het werk ook nog wat stenen metselen...  Hopelijk gaat het nog niet onmiddellijk vriezen...
Bovenaan de stookruimte komen twee balken uit vuurvast beton om de overbrugging te kunnen maken.
Ik ben ondertussen al gekomen aan de tweede kamer. Deze is ongeveer even groot als de stookruimte. Tussen stookruimte en tweede kamer is een vernauwing aangebracht zodat deze toch min of meer van elkaar gescheiden zijn.

The bricklaying goes not particularly fast, but certainly not slow either. After each workingday, I can see progress!
On top of the boiler room, I made two bridges of refractory concrete.
I have now come to the second chamber. It is about as large as the fire room. 

Fire room - Stookruimte

De eerste twee lagen van de stookruimte zijn gemetst.  Er kroop heel wat tijd in het zagen van de schuine stenen die de bodem van de stookruimte vormen.  Ook de gaten voor de secundaire lucht vertraagden het werk nogal.  

The first two layers of the fire room are done. It took me a lot of time to cut the sloping bricks and the air holes.

Vuurvast beton/refractory concrete

Het maken van de mal voor de bodemplaat gaat moeilijk doordat er 5 gaten moeten worden voorzien (1 voor het rooster en 4 voor de secundaire lucht). Na wat zaag- en vijswerk heb ik na enkele uurtjes de mal klaar. Deze moet echter nog voorzien worden van een laagje plastiek zodat het vocht niet te snel uit het beton gezogen wordt.

Vuurvast beton heeft qua samenstelling niet veel gelijkenissen met normaal beton. Het bestaat voor een groot deel uit chamotte (klei) stukjes en de bindstof is iets met een hoog aluminiumgehalte. Ook het verwerken loopt anders. Bij vuurvast beton is het belangrijk dat er niet meer water wordt gebruikt dan voorgeschreven, anders vermindert de kwaliteit van het eindproduct. Dit betekent concreet dat na het gieten van het beton, de massa op zijn plaats wordt getrilt (bij normaal beton is het beton zo vloeibaar dat alles vanzelf op zijn plaats terecht komt). Enkele uren na het gieten&trillen, ontstaat een chemische reactie in het beton die ervoor zorgt dat het beton(tijdelijk) opwarmt en hard wordt. Erg bizar om te zien!

The making of the mold for the base is not easy because of the 5 holes in it (1 for the grid and 4 for secondary air). After a few hours sawing and screwing, the mold is ready. Refractory concrete has a very different composition compared with normal concrete. It consists largely of chamotte pieces (clay) and the binder is something with a high aluminum content. The processing is different too. For example, it is important that you use the prescribed quantity of water, otherwise the quality of the finished product drops. This means that the concrete must be vibrated into place (in normal concrete is so fluid that everything gets into place almost automatically). A few hours after the pouring and vibrating, a chemical reaction starts which causes the concrete (temporary) warms up and stiffs. Very strange to see!

Na twee dagen uitdrogen/afkoelen heb ik het beton uit de mal gehaald en op zijn plaats gezet. Je kan duidelijk de 4 luchtgaten zien. Ook het rooster zit al op zijn plaats.

After two days drying / cooling, I removed the mold from the concrete and put it into place. You can clearly see the 4 air holes. The grid is already in place too.

Vandaag heb ik de achterwand afgewerkt (niet zo gemakkelijk door de laaghandgende rookafvoer). Daarna verdergewerkt aan de vuurvaste stenen. De asbak is klaar. Merk ook de 4 gaten op voor de secundaire lucht aanvoer. De stenen zaag ik op maat met een watergekoelde tegelsnijder (59EUR bij de doe-het-zelver). Het volgende werk is het fabriceren van de stookvloer in vuurvast beton...

Today I finished the backside. Then I continued with the fire bricks. The ashtray is finished. Note the 4 holes for the secondary air. I cut the stones with a water-cooled tile cutter (59EUR at the local diy-shop)

De eerste stenen!

Vandaag is de grote dag: de eerste stenen werden gelegd! Ik heb eerst begonnen met de achterwand. Ik gebruik hiervoor betonstenen van 9cm dik. Daarachter heb ik nog 5cm dikke rotswol gestoken voor extra isolatie (minder warmteverlies naar de buitenmuur). De mortel die ik voor de betonstenen gebruik ik bastaardmortel (normale mortel met kalk). Deze mortel kan beter tegen temperatuurschommelingen. Het heeft wel het nadeel dat het trager droogt. Halverwege de muur ben ik gestopt omdat ie vervaarlijk stond te wiebelen. Vervolgens ben ik dan maar begonnen met de eerste laag vuurvaste stenen. Deze worden verlijmd met een dun laagje (1 a 2 mm) vuurvaste mortel/lijm.
Dit is het resultaat:

Today is the big day: the first stones were laid! I first started with the backside. I use concrete blocks of 9cm thick. Behind that I put an extra 5cm thick rock wool insulation (less heat losses to the outside wall). I use hybrid mortar because it can absorb temperature fluctuations better. The disadvantage is that it dries slowly. I stopped halfway the wall because he was wobbling too much. Then I started with the first layer of refractory bricks. These are bonded with a thin layer (1 or 2 mm) refractory mortar/glue.

Grondisolatie

Voor de isolatie onderaan de kachel twijfelde ik tussen foamglas of ytong. Ik koos voor foamglas omdat dit ook het opstijgende water tegenhoudt. Volgende keer neem ik echter ytong want dat foamglas is vééééél te duur :-(

I choose Foamglas for the ground-isolation because groundwater can't come through this material (unlike ytong blocs). Next time however, I will take ytong because foamglas is much toooooo expensive :-(

Foudations

Na anderhalve dag is er niet veel meer over van de schouw. Het verder uitgraven (om de fundering te gieten) valt aardig tegen. Er is een versteviging onder de vloer aangebracht van snelbouwstenen, maar die zijn erg moeilijk kapot te krijgen.
After 1,5 days of work, the chimney has gone. Digging a hole for the foudation is harder than expected.

Gezien de grote moeilijkheid van het uitkappen heb ik dan maar beslist om de funderingen er gewoon over te gieten. Wegzakken zal het niet doen. Voor de stevigheid heb ik er wel een wapeningsnet ingelegd. (de foto werd genomen halverwege het gieten van de fundering)
As the digging is very hard, I conclude that it should be strong enough to support the foudation already. For extra strength, I've added a mesh.

(photo was taken during foudations)

Start!

De werkzaamheden zijn begonnen!
Eerste stap is het slopen van de bestaande schouw.
The construction has started!
First step is the demolition of the existing chimney.

Achtergrond /Background

Ons huis wordt momenteel uitsluitend verwarmd met een hout-cassette . Ik moet er eerlijkheidshalve wel bijzeggen dat eigenlijk enkel de centrale woonruimte echt verwarmd wordt, de andere kamers blijven onverwarmd. Dit gaat redelijk tot nu toe, maar heeft toch enkele minpunten:
- erg hoog houtverbruik (+/- 15 kuub per winter)
- in de wintermaanden (half november tot eind maart) moet ik 24/24 stoken --> dit betekent ieder anderhalf uur hout id kachel steken
- we hebben een open leefruimte (in de living staat een open trap naar boven)). Hierdoor gaat de opgewarmde lucht eerst naar boven, en pas als het daar voldoende warm is, kom de warmte langzaam naar beneden.
- Indien het echt koud is buiten (vriestemperaturen overdag), dan is het huis (lees living)moeilijk volledig op te warmen (max 17graden)
Het huis is 27 jaar oud en werd indertijd volledig geïsoleerd (deze isolatie is volgens mij echter helemaal niet meer top).

Oplossing zou kunnen zijn om de bestaande lucht-lucht-warmtepomp is te vervangen, maar dat betekent een (te) zware investering op dit ogeblik.

Wat mij verder ook nog stoort aan de huidige cassette (hoewel ik er ook nog steeds veel plezier aan beleef hoor!):
- dat ik mij telkens zorgen moet maken om te zien of het vuur in mijn huidige cassette nog wel goed brandt, er nog voldoende hout op ligt,.... (tijdens de wintermaanden brandt de cassette quasi-continu omdat het de enige warmtebron is in huis)
- dat er vieze verbrandinglucht in de kamer komt, iedere keer ik de cassette open doe om hout bij te leggen (en ik onze piepkleine baby niet wil vergiftigen op deze manier)
- dat ik elke winter een karrevracht aan hout moet kappen (akkoord, hout kappen is leuk, maar als het een verplichting wordt om ieder jaar minstens 15 kuub in te slaan, dan is het ook niet zo fijn meer, ik heb nog wel andere dingen te doen dan dat)

En tot slot: Waarom dan kiezen voor een zelfbouw tegelkachel???
Er bestaan heel wat soorten tegelkachels. Eigenlijk vind ik het woord tegelkachel een beetje verkeerd gekozen. Het slaat op die - in mijn ogen- ouderwetse oostenrijkse kachels in blinkende wit-blauwe tegels. Dit is niet wat ik in ga bouwen! Het wordt een spektsteenkachel, maar dan niet in speksteen maar in "gewone" stenen. Hoe noem je zo-iets in het nederlands?
Finoven lijkt een redelijk compromis te zijn, maar heeft dan het nadeel dat dit woord (verkorte versie van Finse Oven) totaal onbekend in bij het grote publiek (itt speksteenkachel of tegelkachel).
In het frans (poêle de masse ofte "massieve kachel") of engels (masonry heater ofte "gemetste kachel") is de benaming correcter vind ik.
Terug on topic; waarom kiezen voor een zelfbouw kachel?
Heel eenvoudig: Ik wil met hout blijven verwarmen, maar een grote speksteenkachel of tegelkachel laten installeren is gigantisch duur (8.000 tot 20.000 euro). Zodus heb ik mij geïnformeerd op het internet over het zelf bouwen van zo'n kachel (http://www.ecologieforum.eu/, www.ecobouwers.be/forum , http://diymasonryheater.blogspot.com/, http://forums.futura-sciences.com/habitat-bioclimatique-isolation-chauffage/91738-construction-realiste-dun-poele-de-masse.html, http://mha-net.org/,... ziezo, bij deze hebben jullie deze info ook al :-)
Daarboven komt nog het gebruiksgemak van een grote massieve kachel. Je stookt 1x per dag (1 à 2 uur) en de kachel straalt de rest van de tijd een aangename warmte uit. De verbranding zelf is fel en hevig. Door de specifieke constructie wordt het hout op een quasi-optimale manier verbrand (in tegenstelling tot in klassieke kachels). Dit bespaart het milieu ook aanzienlijk.

Why did I choose for a masonry heater?
My current cassette (insert) isn't performing as desired (consumes a lot of wood, smells, needs my constant attention,...) so I looked for a solution. As I wanted to continue to heat the house with wood, but without the inconveniences of my current cassette, my ideas went to a masonry heater quickly. I can't affort a soapstone (like a tulikivi), so I looked on the internet if it was possible to make one myself (http://diymasonryheater.blogspot.com, http://forums.futura-sciences.com/habitat-bioclimatique-isolation-chauffage/91738-construction-realiste-dun-poele-de-masse.html, http://mha-net.org, ...) Appearently, I'm not the only one!

Start van mijn blog / start of my blog

Dit is de start van mijn blog. Welkom!
De voertaal zal nederlands zijn, maar voor de buitenlandse geïnteresseerden zal ik proberen om telkens een beknopt overzicht in het Engels te geven.

This is the start of my blog! Welcome!
This blog will be mainly in Dutch, but for the other-speaking interested people, I'll try to give at least an English comment each time.