dinsdag 1 maart 2011

ervaringen na anderhalf stookseizoen

hallo,
Op aandringen van Paul C. ben ik hier terug.  Na ongeveer anderhalve winter te stoken heb ik enkele ervaringen over de kachel te melden!
Het grootste probleem dat ik ondervonden heb, was de beluchting.  Ten eerste was er de beluchting via het asrooster (primaire lucht).  Die had ik bewust kleiner gemaakt zodat het rooster voor bijna de helft bedenkt was (normaal rooster=13x21cm).  Voor een schone verbranding is het nl beter om met veel secundaire beluchting te werken en weinig primaire.  Door teveel primaire beluchting wordt het vuur aangejaagd, met grotere vlammen en dus een schijnbaar goede verbranding.  Maar door het aanjagen krijgen de vlammen minder tijd om volledig te verbranden.
Wat mijn voorzieningen voor secundaire lucht betreft, die heb ik zo'n 15 cm boven het asrooster voorzien.  Wanneer ik vervolgens de kachel (na de instookperiode) vol stouwde met hout (naar schatting 12 à 15kg) en liet branden, dan kwam er gitzwarte rook uit de schoorsteen !!
De reden hiervoor was dat dit hout (na een kwartiertje ongeveer) allemaal tegelijk vuur vatte (via de top-down aanmaakmethode, had ik daar al iets over verteld?).  Doordat al het hout aan het branden was, was er natuurlijk ook een grote behoefte aan luchttoevoer (zuurstof).  Doordat ik het asrooster voor de helft bedekt had, moest het grootste gedeelte van de luchttoevoer van de secundaire beluchting komen.  Die was daar niet op voorzien.   Bovendien bevonden de secundaire luchtuitlaten zich zoals gezegd op een 15cm boven het asrooster.  Echter wanneer ik de kachel vol leg met hout, komt het hout ruim boven die 15 cm.  Hierdoor fungeerde deze secundaire beluchting feitelijk als een extra primaire beluchting (!)(even herlezen kan helpen voor een goed begrip).  Resultaat: heel veel hout dat op hetzelfde moment brandt, maar enkel (een beperkte hoeveelheid) primaire lucht --> resultaat: zwarte rook. Na een half uurtje verminderde de zwarte rook om daarna onzichtbaar te worden.  Na enkele dergelijke stookbeurten (die vergezeld werden met het nodige gevloek) had ik het vermoeden dat er inderdaad te weinig secundaire lucht was.  Een eerste oplossing die ik probeerde was om het deurtje op een kier(tje) te laten open staan tijdens het eerste deel van de stook.  Het resultaat was soms goed ("slechts" grijze rook ipv zwarte) maar soms ook slecht (gewoon evenveel zwarte rook als vroeger).  Een bijkomend effect ervan was dat er soms rook ontsnapte via het open raampje naar binnen.  Dit was natuurlijk uit den boze. 
Geleidelijk aan kwam het inzicht dat mijn secundaire beluchting hoger moest uitmonden in de stookruimte.  Dit heb ik proberen op te lossen door stenen doormidden te zagen en deze rechtop tegen de zijkant van de vuurkamer te plaatsen.  Hierdoor wordt de uitgang van de secundaire lucht gedeeltelijk bedekt en mondt deze dus wat hoger uit in de vuurkamer.

Het resultaat hiervan was beperkt (minder zwarte rook, maar toch nog grijze rook)
De enigste oplossing die echt werkte was minder hout tegelijk branden. Dit komt neer op ongeveer de helft van de vuurkamer ipv driekwart.
Ik ging op zoek naar nog andere manieren om extra secundaire lucht te bekomen (zonder al te veel kap en breekwerk).   Die vond ik door de ruimte tussen de betonstenen en de vuurvaste stenen (1 tot 1,5 cm) vrij te maken.  Die was opgevuld met isolatie om de uitzettingsverschillen op te vangen.
Door deze gleuf komt nu extra secundaire lucht.
Naast extra secundaire lucht, heb ik ook het asrooster helemaal vrijgemaakt. Hierdoor komt er wat meer primaire lucht in de verbrandingskamer.  
Het resultaat is bevredigend.  Ik kan de stookruimte niet meer zo vol leggen als helemaal in het begin, maar toch goed halfvol.  Dit is toch een kilo of 6 à 8 (schatting).   Dit brandt op zonder enige gekleurde rook.  Er is enkel tijdens het eerste deel van de stook een witte rook te zien (waterdamp).  Dit komt omdat er (naast het gewone restvocht van 8 à 14%) ook nog een deel water chemisch gebonden is in het hout.  Door verbranding komt dit ook vrij.  Eens deze waterdamp uit de schoorsteen komt condenseert het door afkoeling.  Dit resulteert dus in een witte rook, die ook snel terug verdwijnt (na enkele meter).  Dit in tegenstelling tot grijze/blauwe/zwarte rook, die blijft nog heel lang/ver zichtbaar.
Een laatste grote aanpassing is het stucwerk aan de buitenzijde.  Ik heb de kachel gestuct met een kalkmortel.  Vrij snel na het stuccen ben ik de kachel beginnen instoken.  Naast mijn beperkte kunde in het stuccen met kalk, was dit mede de oorzaak van grote barsten in het stucwerk (soms tot 4mm).  Tijdens de zomer heb ik dan de ergste stukken afgekapt en opnieuw gestuct.  Er zijn opnieuw enkele barsten te zien (ondanks dat ik niet gestookt heb, het was nl zomer).  Maar deze barsten zijn beperkt en klein.  We hebben van de gelegenheid gebruik gemaakt om de kachel ook in een ander kleurtje te steken. (dit hebben mijn lieftallige echtgenote en mijn bevallige schoonmoeder voor hun rekening genomen).
Het resultaat mag er zijn, hoewel er nog 1 kant is waar de verf afgebladerd is (reden onbekend).  Dit zal komende zomer dus nog moeten gerepareerd worden.
Wat het stookgedrag betreft stook ik bij vriestemperaturen 2x per dag ongeveer 10 kg hout.  Bij warmere temperaturen volstaat 1x stoken.  Dit jaar hebben we de oude ramen met dubbelglas laten vervangen door K 1.1 -glas.  Het verschil is merkbaar, maar niet zaligmakend.  De rest van de isolatie moet ook nog verbeterd worden (dak en spouw).  Zo weten we de komende jaren weer wat gedaan...